(Foto)verslag festival Terug naar het begin 2015

6 juli 2015

“Godlinze, mijn god wat ver”, twittert singer-songwriterJanne Schra een dag vooraf aan het festival Terug naar het begin. Ook acteur Hakim, bekend van Sesamstraat, legt aan zijn (piep)jonge theaterpubliek uit dat Appingedam voor hem echt het einde van de wereld is: “of juist het begin; het is maar net waar je woont”. Op zaterdag 16 mei 2015 organiseerden we de zevende editie van het festival Terug naar het begin.

Niet alleen de artiesten, ook het publiek kwam van heinde en verre om het historische wierdenlandschap van Noord-Groningen te ontdekken met haar twaalfde en dertiende eeuwse kerkjes. Meer dan duizend bezoekers zwermden door weer en wind langs de locaties om verrast te worden door unieke optredens.

 

VEELZIJDIGHEID
In maar liefst 15 kerkjes stonden muziek, theater, poëzie of lezingen op het programma. Startend in de Nicolaikerk in Appingedam met Henk van Os en Marjoleine de Vos, naar de bijzondere verhalen op muziek van Toon Tellegen – wonderschone gevoelige liedjes van singer-songwriter Valentina Elèni in het kerkje van Eenum – de hilarische theatervoorstelling ‘Vee, Vee, Vee’ van Karlijn Kistemaker in Oosterwijtwerd op het land van Wesselingh– de briljante muziek van het Ragazza Quartet in de kerk van Leermens- Saartje van Camp (Spinvis) en Sebastiaan van Delft (Windstreken) namen het alleroudste bespeelbare orgel in de kerk van Krewerd als uitgangspunt voor een bijzonder programma over liefde – de geweldige concertenreeks van Eric Vloeiman’s Oliver’s Cinema in de kerk van Holwierde – de spelende mannen van Orgel Vreten in Tjamsweer – de humoristische familievoorstelling Hakim in de gereformeerde kerk in Appingedam – de speciaal voor het festival gemaakt voorstelling ‘Spelbreker’ van Theater De Steeg in de kerk van Opwierde – The Italian Jazz Quartet met de getalenteerde jazz muzikant Joris Teepe in de kerk van Solwerd – Ellen Deckwitz & Rense Sinkgraven in de Synagoge in Appingedam – afgesloten met de overweldigende stem van Nynke Laverman en betoverende muziek van Sytze Pruiksma in de Nicolaikerk.

DE SPELENDE MENS
Alle optredens stonden in het teken van het festivalthema ‘de spelende mens’. Zo namen dichters Ellen Deckwitz en Rense Sinkgraven in de net gerestaureerde Synagoge het thema als uitgangspunt voor een poëziedebat; sprak Martin Simek in de Molukse Kerk van Appingedam over de verandering van spelregels en de betekenis van vrijheid; stelde filosoof Coen Simon in het kerkje van Marsum de vraag of speelsheid onder druk staat; speelden jonge theatertalenten van Theater De Steeg de voorstelling ‘Spelbreker’ in de kerk van Opwierde en toonde Toon Tellegen in de kerk van Wirdum als geen ander de speelsheid van taal, begeleid door het muziekgezelschap van Corrie van Binsbergen.

(OVER)VOLLE KERKEN
Holwierde was dit jaar voor het eerst onderdeel van het festival. Met drie concerten van het trio van Eric Vloeimans, was de kerk drie maal overvol! Ook voor de kerk van Tjamsweer was het een primeur, die werd beloond met indrukwekkende shows van ‘Orgel Vreten’.VEE, VEE, VEE
De bezoekers en acteurs van de voorstelling Vee,Vee, Vee hadden het zwaar. Want een voorstelling in een weiland – de kerk van Oosterwijtwerd wordt gerestaureerd- met koeien is leuk, maar niet zo aangenaam wanneer de voorstelling geteisterd wordt door (langdurige) regenval! 

HAUTE COUTURE & DE KRACHT VAN KWETSBAARHEID
Het programma ‘Haute Couture’ van het Ragazze Kwartet viel bij het publiek in de smaak: de vier vrouwelijke musici betoverde de toeschouwer naast prachtige strijkmuziek, ook met bijzondere outfits. Zangeres Valentina Elèni stelde zich in het kerkje van Eenum kwetsbaar op en wist haar publiek te ontroeren met haar mooie stem en ontwapende verhalen; terwijl Janne Schra het eens zo verre Godlinze in haar hart sloot.

DE NICOLAÏKERK
De Nicolaïkerk in Appingedam was met het ochtendprogramma ‘Paradijselijk spel’ van Henk van Os en Marjoleine de Vos en het avondprogramma van Nynke Laverman en Sytze Pruiksma zowel de begin- als eindlocatie van het festival. Het was tegelijkertijd de plek waar niet werd vergeten dat Noord-Groningen geplaagd wordt door aardbevingen. Zo hekelde auteur Rik Zaal in een gesproken column de politiek en bedrijven die al te zeer de bevingen kleineerden; en trok het participatieproject ‘Landscheppen’ van kunstenares Ida van der Lee, studenten van Academie Minerva en lokale kunstenaars vele belangstellenden naar de kerk, waarbij al spelend werd gewerkt aan een nieuw droomlandschap.